Bebeklerde uyku eğitimi, tüm annelerin cevabını aradığı bir sorudur. Bebek uyku eğitimi hakkında bilmek istediğiniz her şeyi sizler için derledik. Bu haberi okuduktan sonra bebekleri uyutmak çocuk oyuncağı olacak…
Uyku eğitimi için bugüne kadar ki uyutma yöntemleriniz; bebeğinizi emzirme, ayakta gezinmek, kucakta tutmak ve sallamak ise, bunların yerine artık kendi yatağında, kendi kendini sakinleştirebilen daha uzun kaliteli uykular uyuyan bir bebek olmasını, doğru bir uyku eğitimiyle ona zarar vermeden anne babası olarak bebeğinizi doğru bir şekilde yönlendirebilirsiniz.
Uyku eğitiminde bazı zorluklar vardır. Hangi metodu seçerseniz seçin belli bir miktar ağlama vardır. Uyku eğitimi verirken sosyal hayatınız etkilenebilir. Örneğin bebeği 7-8 gibi yatıracağınız için akşam gezmelerinizi gerçekleştiremeyebilirsiniz.
Mevcut durumunuzu iyi analiz edin, iyi bir planlama yapın. Bebeğinizi en iyi siz tanırsınız. Bebeğinize uyku eğitimi verirken en önemli şey son derece sakin, sabırlı, kararlı ve tutarlı olmaktır.
BEBEK UYKU RUTİNLERİ NELERDİR?
Bebeğimizi uykuya götürmeden önce yaptığımız aktiviteler uyku rutinleridir. Amacı bebeğimizi sakinleştirmek, rahatlatmak ve uykuya hazırlamaktır. Bebek uyku rutini bebeği mayıştırmak değildir. Uyku rutinleri ilk doğduğu andan itibaren başlar. 0-6 ay döneminde uykudan önce banyo yaptırabilirsiniz, beyaz gürültü kullanabilirsiniz (fön, elektrik süpürgesi gibi), yarım kundak yapabilirsiniz, emzik verebilirsiniz, besleyebilirsiniz, emzirebilirsiniz, kucağınızda hafifçe dans ederek bebeğiniz sakinleştirebilirsiniz ve sonrasında en önemli şey bebeğinizi yatağına ayık bir şekilde yatırabilirsiniz. Banyo yaptırmak bazı bebeklerin uykusunu açabilir bebeğinizde böyle bir gözlem yaptıysanız banyolarını gündüz yaptırmanız daha iyi olur. Gündüz uykularında banyo ve beslenmeyi rutinden çıkarabilirsiniz.
UYKU EĞİTİMİNDE İDEAL ZAMAN 4-6 AY
4-6 ay arası bebeklerinizin uykularını düzene sokmak için çok iyi bir dönem. Bu dönemde neler yapmalısınız? Bu aylarda bebeklerinizi 3 gündüz uykusu uyutuyorsunuz 6. aydan sonra iki uzun uyukuya düşürebilirsiniz. Gündüz uykuları arasındaki uyanıklık süresi bebeğinizin durumuna bakarak 2 ile 3 saat arasında olmalıdır. Bebeğiniz sabah 7-7.30 gibi uyanıp, 3 gündüz uykusu, akşamda 7-8 gibi yatmaları günlük düzen için idealdir. Gece uykusunda doktorunuz aksini önermiyorsa iki öğün bebeğinizi besleyebilirsiniz. 4-6 ay arası bebeğin yatağında bağımsız uykuya dalması için tam zamanıdır. Yeni doğan döneminde farklı alışkanlıkları varsa yumuşak geçişlerle, bebeğiniz artık daha uyanık yatağa yatmasını sağlayabilirsiniz. Bebeğiniz için uygun rutinleri gerçekleştirdikten sonra bebeğinizi yatağına yatırdıktan sonra yanında durup onu pışpışlayabilirsiniz. Bebeğiniz ağlamaya devam ederse biraz kucağıza alıp onunla konuşabilirsiniz. Yavaş bir ses tonuyla “kuşlar uyudu, kediler uyudu, köpekler uyudu herkes uyudu şimde sende yatağına yatıp güzelce uyu bebeğim” diyerek bebeğinizi sakinleştirip yeniden yatağına yatırabilirsiniz.
UYKU ARKADAŞI BEBEĞİNİZİ SAKİNLEŞTİRİR
İdeal bir uyku rutini bebeğinizin banyosunu yaptırıp, pijamalarını giydirip, müzik açtıktan sonra, perdeleri kapatıp bebeğinizle konuşup yatağına uyanık şekilde yatırdıktan sonra emzik kullanıyorsanız emziğini ve bebeğinizin eline bir uyku arkadaşı verebilirsiniz. (Uyku arkadaşı, bebeklerin yatağa uyanık yattıklarında daha kolay sakinleşmelerini sağlayan bir destektir. Bebekler uyku arkadaşına sarılabilir, onu emebilir, yüzlerine örtüp koklayabilir veya benzeri şekillerde kendilerini rahatlatabilirler)
Daha önce yaptığınız rutinleri örneğin kucağınızda uyutuyorsanız bebeğinizin, kucağınızda kaldığı süreyi yavaş yavaş azaltıp yatağa daha uyanık koyabilirsiniz. Emzirip uyutuyorsanız yine aynı şekilde yavaş yavaş yatağına daha uyanık koyabilirsiniz. Odasını ayırmayı düşünüyorsanız bu dönem odasını ayırmak için de ideal bir dönem.
Bebeğinize yeni doğan döneminde kundak rutini uyguladıysanız 3. aydan sonra yavaş yavaş önce bir kolunu sonra diğer kolunu sonra bacaklarını kundaktan çıkarıp pijama kullanmaya başlayabilirsiniz.
Rutinler hiçbir zaman bitmeyecek sadece yerini başka rutinler alıcak, diş fırçalamak, tuvaletini yapmak pijamalarını giymek gibi…
Uygulayacağınız rutinleri aynı sıralamayla yapmanız çok önemli. Örneğin; Ninniden sonra müziğin açılacağını, müzikten sonra perdenin kapanacağını perdeden sonra yatağa konacağını öğrendiğinde yatağa az direnmeye başlıyor. Tabiki bu hemen olacak birşey değil…
UYKU RUTİNLERİNDE MÜZİK KULLANIMI
0-6 ay arasındaki bebekler daha çok beyaz gürültü, fön makinası, elektrik süpürgesi sesleri gibi dış sesleri örten seslerle rahatlatılıyor. Araştırmalar, bu seslerin bebeğin anne karnında duyduğu seslere benzediğini söylüyor. Bebek bu sesleri duyduğunda rahatlıyor. Bebeğinizi deneyerek hangi seste rahatladığını gözlemleyebilirsiniz. 4 aydan sonra kulağa daha hoş gelen ama yine monoton sesleri kullanabilirsiniz; doğa sesleri, kuş sesleri, yağmur sesi bu sesler hem bebeğinizi rahatlatır hem de dışarıdan gelen sesleri engeller. Her sese uyanan bir bebeğiniz varsa müzik rutinini kesintisiz kullanabilirsiniz. Müzik rutinini 8’inci aydan 18’inci aya kadar istediğiniz bir zaman diliminde bitirebilirsiniz. Müzik kullanımı bağımlılık yaratabilir fakat bunu bırakmak çok zor değil. Yapmanız gereken her gün müziğin sesini biraz biraz azaltarak iki haftada müziksiz uykuya alıştırabilirsiniz. 12. Aydan sonra müzik yerine 12 aydan sonra kitap okuma rutini uygulayabilirsiniz.
HAFTA, AY VE YAŞLARA GÖRE BEBEK UYKU DÜZENİ
0-6 Hafta Bebek Uyku Düzeni
Yeni doğan bebeklerin 24 saat içinde uykuda geçirdikleri süre 16-18 saat arasındadır. Gündüz uykularında belli bir düzen yoktur. Beslenir, 10-15 dakika ayık kalıp yeniden uyurlar. Bu aylarda bebekler kısa sürede acıktıkları için geceleri en fazla 3-5 saat kadar uyanmadan uyuyabilirler. Bebeğinizin dünyaya adapte olmaya çalıştığı bu dönemde belli bir uyku düzeni oturtmak neredeyse imkânsızdır. Bebeğiniz gündüzleri kesintisiz 4-5 saat uyuyor fakat geceleri çok sık uyanıyorsa, gece-gündüz karmaşası yaşıyor olabilir. Gündüz uykularını aydınlık, gece uykularını ise karanlık ve sessiz bir ortamda uyumasını sağlayabilirsiniz. Gündüzlerin eğlence ve oyun zamanı, gecelerin ise uyku zamanı olduğunu öğrenmesini sağlayın. Gündüz altını değiştirirken, emzirirken onunla konuşun, şarkılar söyleyin. Gece uyandığında ise ışıkları çok açmadan sessizce emzirip, altını değiştirip yeniden yatırın. Bebeğiniz emerken veya bebek arabasında uyuya kalırsa O’nu yavaşça yatağına yatırın. Böylece zamanla uyuması gereken yerin yatağı olduğunu öğrenecektir. Bebeğinizi kundaklayın. İlk ayın sonlarına doğru bebeğinize rahatlaması için uyku zamanlarında emzik verebilirsiniz. Böylece bebeğiniz emme refleksi ihtiyacını emzik ile karşılar, sizinle değil. Güvenlikle ilgili her türlü önlemi aldığınızdan emin olun. Bebeğiniz yumuşak olmayan bir yatakta, yastıksız ve sırt üstü yatmalıdır.
6 Hafta-3 Ay Bebeklerde Uyku Düzeni
Bu yaştaki bebekler günde 3 veya 4 kez gündüz uykusu uyurlar. Bazı bebeklerin gündüz uykuları 1,5-2 saat sürerken diğerleri kurulmuş saat gibi her uykusundan 30 veya 45 dakika sonra uyanır. Bunun nedeni, bu aylarda gündüz uykularının henüz tam olarak olgunlaşmamış olmasıdır. Bebeğinizin uyku işaretlerini anlamaya çalışarak, uykusu geldiğini fark ettiğiniz anda hemen uyku rutininize başlayın. Unutmayın, daha çok yorulması için bebeğinizi uzun süre ayık tutarsanız uykuya dalması çok daha zor olur. Bu haftalarda bebeğinizin gündüz uyumadan geçirebileceği süre bir buçuk saat kadardır. Bebeğinizin akşam uykusuna yatış saatini ihtiyacına göre 18:00 ile 20:00 arasına çekmeye çalışın. Bebeğinizin gece ve gündüz uykularını olabildiğince aynı yerde (yatağında veya beşiğinde) uyumasını sağlayabilirsiniz. Böylece yatağına alışacak ve orada yalnız olmaktan korkmayacaktır. Bebeğinizi yatağına tamamen uyurken değil, uyudu uyuyacak bir şekilde koymaya başlayabilirsiniz.
3-6 Ay Bebeklerde Uyku Düzeni
Eğer bu zamana kadar bebeğinizin uykuyla ilgili yanlış ilişkilendirmeler yapmasına neden olmadıysanız, çabalarınızın sonucunu artık bu aylarda görebilirsiniz. Bebekler 3. ve 5. Aylar arasında uyku öncesinde kendi kendilerini sakinleştirebilme becerisini edinirler. Bu, bebeklerin kendi kendine uykuya dalabilmeleri ve gece uyandıklarında size ihtiyaç duymadan uykuya devam edebilmeleri için gerekli olan en önemli beceridir.
6-9 Ay Bebeklerde Uyku Düzeni
Bu yaştaki bebeklerin gündüz uyanık kalabildikleri süre iki buçuk – üç buçuk saat arasındadır. Gün içinde iki veya üç kez uyurlar. Bu aylarda bebeğinizin kilosuna göre gece beslenme ihtiyacı yavaş yavaş ortadan kalkar. 9 aylık bebeklerin bir kısmı akşam geceleri 11-12 saat kesintisiz ve beslenmeden uyuyabilirken, bir kısmının ise gece hala 1-2 kez beslenmeye ihtiyacı olabilir.
9-12 Ay Bebeklerde Uyku Düzeni
Bu aylarda artık bebeklerin gündüz uykuları düzene girmiştir. Biri sabah diğeri öğleden sonra olmak üzere gün içinde iki kez uyurlar. 12. Aya doğru tek gündüz uykusuna geçme zamanı geldiğine dair işaretler verebilirler. Bu geçiş dönemlerinde gece uykusuna erken yatırmak (18:00 – 19:00 civarında) gerekebilir.
Ayrılık kaygısının yaşanabileceği bir dönemdir. Bazı bebekler bunu çok hafif atlatırken, bazıları ise çok yoğun yaşayabilir ve bu durum uyku düzenini etkileyebilir. Bu zamana kadar çok iyi uyuyan bebekler bile, eğer ayrılık kaygıları yoğunda uykuya geçişte sorun yaşayabilirler.
9-12 ay arasındaki bebeklerin genellikle gece beslenme ihtiyacı ortadan kakmıştır ve geceleri 11-12 saat kesintisiz uyuyabilirler. Eğer bebeğiniz hala geceleri sık sık uyanıyorsa ve gündüzleri yeterli beslendiğinden eminseniz, bu uyanmaların nedeni çok büyük ihtimalle alışkanlıktır. Biraz çaba ve sabırla bu sorunu ortadan kaldırabilirsiniz.
1-2 Yaş Bebeklerde Uyku Düzeni
Bebeklerin artık yavaş yavaş çocukluğa adım attıkları bir dönemdir. Ortalama olarak gündüzleri 2-3 saat ( bir veya iki gündüz uykusu) geceleri ise 10-12 saat arasında uyurlar.
2-4 Yaş Bebeklerde Uyku Düzeni
İki yaşındaki çocukların çoğu artık gündüz bir kez (genellikle saat 12-13 civarında) uyurlar ve dört yaş civarında da gündüz uykularını tamamen bırakırlar. Özellikle gündüz uykularının bırakıldığı bu dönemlerde çocuğunuzu gece uykusuna normalden biraz daha erken yatırarak ihtiyacı olan uykuyu alabilmesini sağlayabilirsiniz. Bebek yatağından çocuk yatağına geçiş için iki yaş genellikli uygun bir zamandır. Bu geçiş sürecini eğlenceli hale getirerek yeni yatağını sevmesini sağlamalısınız. Aksi takdirde uyku sorunları ile karşılaşabilirsiniz.