Güney Amerika’nın en büyük 3’üncü ülkesi Kolombiya’da hükümetin, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sırasında başlatılan sosyal programları sürdürmek amacıyla Kongreye sunduğu vergi reformu yasa tasarısına karşı sivil toplum örgütlerinin tepkisi ve halkın protestoları sürüyor.
Muhalefetin ve sendikaların tüm itirazlarına rağmen yasayı çıkarmakta kararlı olan hükümet, sosyal yardımlara devam edebilmek ve kaynak sağlamak için yasanın, keyfi değil ihtiyaç olduğunu savunuyor.
Hükümet, vergi reformunu yasalaştırarak, gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 2’sine denk gelen yaklaşık 6 milyar dolar bütçeye ek vergi geliri sağlamayı ve 663 dolar üzerinde maaş alanlardan ek gelir vergisi almayı planlıyor.
Yasada ayrıca vergi tahsilat tabanının genişletilmesi için fon oluşturulması ve Kolombiya’nın borcu nedeniyle uluslararası risk derecelendirmelerinde daha fazla puan kaybının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Sendikalar en çok, KDV’nin arttırılması sonucunda su, elektrik, doğal gaz gibi temel ihtiyaç maddelerine ek vergi getirilmesi ve orta sınıfın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle zorlaşan ekonomik koşullarının daha da bozulmasına karşı çıkıyor.
Sendikalar, yerel topluluklar, öğrenci grupları ve farklı kesimlerin “ulusal grev” çağrısıyla başta başkent Bogota olmak üzere 50’den fazla kentte meydanlara inen binlerce vergi reformu karşıtının barışçıl başlayan gösterileri, daha sonraki günlerde şiddetli olaylara sahne oldu.
24 kişi hayatını kaybetti
Devlet Başkanı Ivan Duque’nin 2 Mayıs’ta, gösterilerde ölü ve yaralıların artması üzerine vergi reformu yasa tasarısını geri çektiklerini ilan etmesine rağmen sokaklardaki eylemler artarak devam ediyor.
Ülkede 8 günü geride bırakan gösterilerde, şimdiye kadar 24 kişi hayatını kaybetti, 900’den fazla kişi yaralandı ve 500’ü aşkın kişi gözaltına alındı.
Otobüs, durak, banka ve alışveriş merkezlerinin zarar gördüğü ülkede onlarca yağma olaylarının yaşanmasının yanı sıra büyük maddi hasarlar meydana geldi.
Polisin şiddet olaylarını bastırmakta yetersiz kaldığı anlarda askerlerin takviye birlikler göndererek olaylara müdahale etmesi şiddetin dozunu arttırdı.
AA muhabiri, kitlesel protestolara neden olan süreci meydanlardaki göstericilere sordu.
“Bu yaşananlar halkın yıllardır biriken öfkesinin sonucudur”
Üniversite öğrencisi Jeison Durango, ülkede son yıllarda ekonomik ve sosyal anlamda haksızlıkların çok arttığına dikkati çekerek, “Hafızası olmayan bir ülke, Kolombiyalılar artık çok yorgun. Çok şey oldu ama hiçbir şey değişmedi, bu yaşananlar halkın yıllardır biriken öfkesinin sonucudur.” dedi.
Ülkede yoksulluğun, ekonomik eşitsizliğin, sağlık ve eğitimde ciddi sonuçlara yol açtığını dile getiren Durango, memlekete huzur gelene kadar sokaklardan ayrılmayacağını söyledi.
Bir diğer protestocu Natalia Orozco Perez de Kolombiya’nın sahip olduğu tarihi ve doğal güzelliklerin ellerinden alınmaya çalışıldığını belirterek, daha iyi bir gelecek için meydanlarda olduğunu ifade etti.
Eylem hakkını sonuna kadar kullanacağını vurgulayan Perez, “Küçük bir kardeşim var, onun adil bir ülkede yaşamasını istiyorum. Kolombiyalılar, daha iyi bir gelecek için ülkelerine sahip çıkmalı.” dedi.
“Okullarda halk eğitimi kalitesiz, özel üniversiteler çok pahalı”
Protestocu Luisa Echeverry ise yetkililerin halkı korku ve yalanlarla aldatmak istediğini belirterek, “Hükümet Kolombiyalılara her şeyin yolunda olduğuna inandırmayı ve ülkeyi bitirmek isteyen yasaları kabul etmemizi istiyor.” ifadesini kullandı.
Kolombiyalıların yüzde 46’sının yoksulluk içinde yaşadığını dile getiren Echeverry, “Okullarda halk eğitimi kalitesiz, özel üniversiteler çok pahalı, grev ne kadar sürer bilmiyorum ama Kolombiya çoktan uyandı.” değerlendirmesinde bulundu.
Protestoculardan Dahiana Restrepo, tartışmalı vergi reformunun zaten kızgın olan halkın öfkesini daha da yükselttiğini, gösterilere katılan kişilere yönelik güvenlik güçlerinin şiddetinin sokaklardaki kızgınlığı arttırdığını söyledi.
Barış ve adalet sağlanana kadar sokaklarda kalmayı sürdüreceğini kaydeden Restrepo, “Daha önceki ve şimdiki gösterilerde hayatını kaybedenler için mücadelemize devam edeceğiz.” dedi.
“Gençler hükümetin adaletsiz politikalarından usandı artık”
Esnaf Jeferson Saldarriaga, ülkede bir değişim zamanının geldiğini, iktidarın değişmesi gerektiğini belirtti.
Eylemler ne kadar sürerse sürsün değişim isteklerinden vazgeçmeyeceklerine işaret eden Saldarriaga, “Başkanın görevden ayrılmasını istiyorum, gençler hükümetin adaletsiz politikalarından usandı artık.” diye konuştu.
Öğretmenlik yapan David Santiago Castano, Kolombiya halkı ve insana yakışır bir istihdam için yürüdüklerini dile getirerek, gösterilerin uzun süre devam edebileceğini söyledi.
Üniversite öğrencisi Kevin Hernandez, devletin eğitim için ayırdığı ödeneğin yeterli olmadığını öne sürerek, “Kolombiya’nın en yoksul kesimine fazla vergi koymaları mantıklı değil.” şeklinde konuştu.
İş kadını Katherine Hernandez, güvenlik güçlerinin demokratik haklarını kullanan göstericilere çok sert müdahale ettiğine dikkati çekerek, “Protesto etmek için meydanlara çıktık, polis bize şiddetle karşılık verdi. Hayatlarımızı kurtarmak için hep beraber mücadele etmeliyiz.” dedi.