“Uluslararası Af Örgütü”, “Küresel Adalet Şimdi” ve Oxfam gibi uluslararası sivil toplum kuruluşlarının oluşturduğu “Halkın Aşı İttifakı” adlı kuruluş, düşük gelirli ülkelerin aşıya erişimine ilişkin uyarıda bulundu.
Önde gelen 8 aşı üreticisinin ülkelerle yaptığı anlaşmaya ilişkin verileri analiz eden kuruluşun açıklamasına göre, varlıklı ülkeler 2021’in sonuna kadar nüfuslarının üç katı kadar insan için aşı satın almak üzere üreticilerle anlaştı.
Yüksek gelirli ülkelerin nüfusu, dünya nüfusunun yüzde 14’ünü oluştursa da üretilecek umut vadeden aşıların şimdiden yüzde 53’ünü satın aldı.
Fazladan aşı alan ülkelerin başında Kanada bulunuyor. Kanada’nın, nüfusunu 5 kez aşılayacak miktarda aşı satın aldığı belirtildi. Avrupa Birliği (AB) de yaklaşık 450 milyon nüfuslu AB ülkeleri için şimdiden 2 milyar doz aşı anlaşması yaptı.
Bunlara karşılık dar gelirli yaklaşık 70 ülkede gelecek yıl sadece 10 kişiden 1’i aşılanabilecek.
Aşıya erişimin adil olması için yürütülen çalışmalar kapsamında kurulan Covax programında ise 92 ülke için henüz 700 milyon doz aşı elde edilebildi.
Zenginler insan haklarını ihlal ediyor
Oxfam Sağlık Politikaları Müdürü Anna Marriott, “Kimse doğduğu ülke veya cebindeki paraya göre hayat kurtaran bir aşıdan mahrum bırakılmamalı. Bir şeyler değişmediği sürece dünya genelinde milyarlarca kişi yıllarca güvenli ve etkili bir aşı alamayacak.” dedi.
Af Örgütü ekonomik ve sosyal adalet bölümünün direktörü Steve Cockburn ise “Zengin ülkelerin dünyanın her yerinde aşıya erişimi engelleyecek eylemlerden kaçınmak gibi çok açık insan hakları yükümlülükleri bulunuyor. Bu ülkeler aynı zamanda aşıya ihtiyaç duyan ülkelere yardım etmeli. Zengin ülkeler dünyadaki aşı arzının büyük çoğunluğunu alarak insan hakları yükümlülüklerini ihlal ediyor.” değerlendirmesini yaptı.