1 Mayıs’ta tüm dünyada olduğu Türkiye’de de milyonlar sokağa çıktı. Ancak bu kez işçilerin gündeminde bambaşka bir konu daha vardı. Kıdem tazminatı. 17 milyon çalışanın hayatını doğrudan etkileyecek yeni Kıdem Tazminatı Fonu düzenlemesi hükümetin gündeminde. Sendikaların karşı çıktığı düzenleme işçilerin çok sayıda özlük haklarının sonu anlamına geliyor. Örneğin kadınlar evlenmek istediklerinde, erkekler de askere gidecekleri zaman tazminatlarını alamayacak. Yine çalışanlar Fon’da biriken paralarına en az 15 yıl dokunamayacak.
KIDEM TAZMİNATI ÇALIŞANIN SON KALESİDİR
İşte bu yılki 1 Mayıs mitinglerine bu düzenleme damga vurdu. Çalışanlar ‘Kıdemime dokunma’ pankartıyla yürüdü. Kıdem Tazminatıma Dokunma sloganları atıldı. İstanbul ve Ankara’daki gösterilere katılan işçiler şunları söyledi: Kıdem tazminatıma dokunmayın. Kıdem tazminatı elimizden alınamaz. O bizim hayat sigortamız. Bizi küçümsemeyin. Bizi yok saymayın. Huzurumuzu bozmayın. Kıdemimizi düşürmeyin. Kıdem bizim son kalemiz. O bizim hakkımız, geleceğimiz. Buna hayatımız pahasına olsa da dokundurtmayacağız.
TÜRK-İŞ: BİR MİLİM GERİ ADIM ATMAYACAĞIZ
Türk İş Başkanı Engin Ataman da işçilerle birlikte soğaka çıktı. Onun gündeminde de kıdem tazminatı fonu düzenlemesi vardı. Ataman net konuştu: ‘Kıdem bizim kızımızın çeyiz parası. Oğlumuzun düğün parası. Nefes almamızı sağlıyor. Kıdemle ilgili nokta kadar geriye gidecek bir çalışma yapmayın. Yaptırmayız.
Kıdem tazminatı için Kocaeli’de olduklarını belirten Atalay şöyle devam etti:
Bu alandan Türkiye’yi yönetenlere sesleniyorum. Bu alandan Meclis’e, kamuoyuna sesleniyorum. 3 bin lira brüt ücret alan bir kardeşimiz 250 lira yemek parası, 250 lira yol parası, 3 bin 500 lira. Bu kardeşimiz 25 sene çalışabilirse alacağı kıdem 86 bin lira. TOKİ’den alt gelir grubuyla ilgili en düşük 50 metrekarelik konut 116 bin lira. Kıdem ile ilgili olumsuz bir çalışma yapmayın. Kıdemle ilgili nokta kadar geriye gidecek bir çalışma yapmayın. Kıdem bizim kızımızın çeyiz parası, oğlumuzun düğün parası. Kıdem bizim nefes almamızı sağlıyor, duymamızı sağlıyor. Kıdem bizim görmemizi sağlıyor. Bazı art niyetli işverenler doymak bilmiyor. İyi niyetli olanlara Allah daha kazandırsın. Kıdemle ilgili 17 milyon çalışan var. Bu ülkede kıdemle ilgili olan insan sayısı 40 milyon. Bu ülkenin yarısıyız. Buradan bir daha sesleniyorum. Kıdemin nokta kadar geri gidişini aklınıza getirmeyin. Mevcut yapıya nokta kadar dokundurmayız. Fon diyorlar, Size de ailenize de buradaki genel başkanlara da bana da fenalık geliyor. Geçmişte fonların akıbetini biliyoruz. Fon lafını ülke gündeminden çıkartın, her ramazan ayı gibi her sene kıdemi ülke gündemine getirmeyin. İş yerlerinde verimimiz düşüyor, evimizde huzurumuz kaçıyor. Huzurumuzu bozmayın, verimimizi düşürmeyin. Buradan ülkeyi idare edenlere sesleniyorum, Kıdem bizim son kalemiz, ‘nokta’ diyecek başka bir şey yok, haberiniz olsun.”
DİSK: KIDEME UZANAN ELİ PİŞMAN EDECEĞİZ
İstanbul Bakırköy’de kutlamalara katılan DİSK de kıdem tazminatı fonu düzenlemesine karşı çıktı. DİSK ‘İşçinin kıdem tazminatına uzanan elleri pişman edeceğiz’ açıklaması yaptı. Sendikaların ve işçilerin gündeminde yeni yasal düzenlemedeki belirsizlikler de vardı. Buna göre işçinin kıdemi kaç gün üzerinden hesaplanacak. Mevcut düzenlemede çalışanlar her yıla karşılık 30 gün üzerinden kıdem tazminatı alıyor. Yeni düzenlemede patronlar bunun yıllık 23 güne indirilmesini ve her yıl yerine üç yılda bir hesaplanmasını istiyor. Çalışanların geçmişe dönük hakları ne olacak? Basına sızan taslak metinde bu sorunun da yanıtı yok.
İŞTEN ÇIKARMALAR KOLAY HALE GELECEK
Fon Sistemi’nin çalışanlar için getireceği en büyük problem ise işten çıkarmaların son derece kolaylaşması. Mevcut sistemde işveren bazı şartların oluşması halinde ve kıdem tazminatını ödeyerek işçinin işine son verebiliyordu. Ancak Fon Sistemi’nde işveren üzerindeki kıdem tazminatı yükü kalkacak. Primler Fon’da toplanacağı için işveren işçilere doğrudan kıdem tazminatı ödemeyecek. Böylece işten çıkarmalar çok kolay hale gelecek.